Tematyka Kursu Liturgicznego to wiele przeplatających się ze sobą dziedzin, a każda z nich mogłaby być tematem osobnego kursu. Jednakże nie da się mówić o liturgii w sposób wybiórczy lub w oderwaniu od Tradycji, postaraliśmy się zatem nie rezygnować z żadnych aspektów wiedzy liturgicznej, tylko skondensować tę wiedzę w formie przystępnych wykładów oraz wzmocnić jej odbiór poprzez warsztaty, na których teoria będzie mogła się spotkać z praktyką.

Teologia Mszy św. i wyjaśnienie jej obrzędów

Pierwszym celem dla uczestników kursu będzie zrozumienie i uświadomienie sobie tego, czym jest liturgia. Wyruszymy w podróż od Wieczernika, poprzez Golgotę, Apostołów, Ojców Kościoła, św. Tomasza z Akwinu, Sobór Trydencki, św. Piusa X, Ruch Liturgiczny, aż po Sobór Watykański II i nauczanie ostatnich papieży, aby zrozumieć dogmaty, teologię i definicje jakie na przestrzeni wieków kształtowały się wokół Mszy świętej. Dowiedzieć się, co znaczy aktywne uczestnictwo i co to jest lex orandi, lex credendi. Po tym teologicznym wstępie, będziemy chcieli przybliżyć uczestnikom to, jak jest zbudowana Msza święta, co znaczą poszczególne gesty i symbole takie jak kadzidło, świece. A wszystko to ostatecznie zanurzyć w cyklu roku liturgicznego.

Historia Mszy św.

Nie da się dogłębnie zrozumieć Mszy świętej bez poznania jej historii i tego, jak kształtowała się na przestrzeni wieków, aby dojść do obecnej formy. W cyklu wykładów o historii Mszy św. pochylimy się nad tym, jak wyglądała Msza za czasów apostołów, jakie mamy źródła o tym. Następnie prześledzimy rozwój obrzędów od początku średniowiecza i ich kodyfikacji w okresie reformacji oraz tego, jak to przywódcy reformacyjni obrali sobie za cel przede wszystkim zniekształcenie obrzędów Mszy św., tak aby wprowadzić swoje idee. Ostatnim etapem naszej podróży przez wieki będzie rozwój Ruchu Liturgicznego w XX wieku, zmiany papieża Piusa XII oraz Sobór Watykański II i zmiany posoborowe.

Muzyka Liturgiczna

Muzyka jest integralną częścią liturgii, nie jest tylko jej oprawą i nie uświetnia jej, ale jedno i drugie przeplata się w jednym zamyśle chwały Bożej. W cyklu wykładów i warsztatów będziemy przyglądać się przede wszystkim pierwszemu ze wszystkich jej śpiewów, czyli Chorałowi Gregoriańskiemu. Ponadto postaramy się przybliżyć to, jak muzyka kościelna rozwijała się przed kolejne wieki, a jakie formy mamy teraz. Nie zabraknie też dyskusji o instrumentach liturgicznych i tym, co można, a czego nie można zaśpiewać. Osoby z talentem muzycznym będą mogły podszkolić swoje umiejętności śpiewania poprzez naukę prawnie zatwierdzonych melodii psalmów i liturgii godzin, a osoby odpowiedzialne za przygotowanie pieśni dowiedzą się jak właściwie je dobierać i czerpać ze skarbca wielowiekowej muzyki liturgicznej.

Tradycje i Obyczaje w ciągu roku liturgicznego

Jak Polska długa i szeroka, tak wiele Tradycji narosło wokół liturgii lub w niej samej. Podczas tego cyklu postaramy się przybliżyć historie i przebieg celebracji ważniejszych świąt i nabożeństw w ciągu roku. Nie zabraknie informacji o Roratach, tym czym jest Kalenda oraz Annuncjacja w Uroczystość Objawienia Pańskiego, jak powinny wyglądać nabożeństwa Drogi Krzyżowej, czy Gorzkich Żali; o unikalnej tradycji Grobu Pańskiego w Wielki Piątek i Rezurekcji w Niedzielę Wielkanocną. Skąd się wzięła i jak powinna wyglądać procesja Bożego Ciała oraz o przepisach dotyczących kultu Eucharystycznego poza Mszą świętą.

Triduum Paschalne

To centrum roku liturgicznego, najdonioślejsze i zarazem najtrudniejsze liturgie do przygotowania. Wychodząc naprzeciw tym wyzwaniom, pragniemy podczas cyklu wykładów i warsztatów poświęconych liturgii Wielkiego Tygodnia i Triduum Paschalnego pomóc wskazać, jak powinien wyglądać jego przebieg. W programie m.in. praktyczne zajęcia dla ministrantów, pomoce dla ceremoniarzy jak przygotować służbę liturgiczną, panel o śpiewach liturgicznych na Triduum oraz zwrócenie uwagi na fakultatywne obrzędy, których przygotowanie pozwoli jeszcze piękniej przeżyć spotkanie ze Zmartwychwstałym Chrystusem.

Pismo Święte

Ci natomiast, którzy zostaną promowani na ministrantów Słowa Bożego, muszą rozumieć, co w tym Słowie Bóg chce przekazać do swoich wiernych. Oni to zatopią się w tajniki Pisma Świętego: jego kanon, interpretacje, najważniejsze historie Starego Testamentu, postać Jezusa ukazaną w Ewangeliach oraz jej rozprzestrzenienie się w Dziele Apostołów.

Sztuka sakralna

Piękno Boga objawia się w pięknych przedmiotach, a piękne przedmioty nas do Niego przybliżają. Chcemy uwrażliwić wszystkich uczestników na to piękno, poprzez wytłumaczenie znaczenia tego, jak zbudowana jest przestrzeń świątyni (m.in. czemu większość kościołów „jest na wschód”), jaka jest historia i znaczenie naczyń oraz szat liturgicznych.

Praktyka

Liczymy, że wszyscy będą z niecierpliwością czekać, aż będą mogli przekuć wiedzę teoretyczną w praktyczną, dlatego każda grupa będzie mogła spróbować tego na dedykowanej dla niej warsztatach. I tak ceremoniarze będą uczyli posługiwać się Mszałem, poznawali dokumenty kościelne, uczyli się przygotowywać celebracje liturgiczne, zespół ministrantów oraz posługiwać przy biskupie, a także to co wolno, a czego nie wolno i jak z tym walczyć. Kandydaci na ministrantów Słowa Bożego będą ćwiczyli swoją dykcję, to jak proklamować Słowo Boże z ambony, jak pokonywać stres, a także odkrywać swoje talenty muzyczne podczas ćwiczeń ze śpiewu psalmów i liturgii godzin. Wszyscy zaś posługujący jako ministranci będą mogli dowiedzieć się, jak poprawnie wykonywać dane funkcje liturgiczne i jak przygotować w parafii uroczystą Mszę św. nawet, gdy jest 4 ministrantów. Natomiast kantorzy i chórzyści, poza oczywiście ćwiczeniami ze śpiewu będą mieli okazję poznać śpiewniki liturgiczne, chorał gregoriański oraz dowiedzieć się, co wolno, a czego nie wolno śpiewać i jak przygotować repertuar na poszczególne święta i uroczystości.

Duchowość

Aby wiedza, nie pozostała tylko wiedzą, gorąco pragniemy, aby ten Kurs był także okazją do własnej formacji duchowej każdego z uczestników. Chcemy, aby ten wzrost duchowy przekładał się w tym, jak każdy z uczestników będzie w liturgii uczestniczył, jak będzie się do niej przygotowywał i jakie owoce będzie z niej wynosił.